PROFILAKTYK.ORG

Standardy w profilaktyce społecznej.

Relacja z IV ogólnopolskiej konferencji naukowej pt. Nowe wyzwania w szkolnej profilaktyce, pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN

(fragment relacji. Całość ukaże się w piśmie: Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze)

 9 czerwca 2017 odbyła się w Akademii Ignatianum w Krakowie czwarta Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu „Nowe wyzwania w szkolnej profilaktyce”. W poprzednich latach jej tematyka oscylowała wokół szeroko pojętych zachowań ryzykownych, ze szczególnym uwzględnieniem hazardu, zależności internetowych, problemów sfery seksualnej młodzieży oraz znaczenia rodziny i szkoły w zapobieganiu zagrożeniom społecznym. Tym razem tematem przewodnim stały się standardy w profilaktyce społecznej i wychowaniu - dwu najważniejszych obszarach działań szkolnych obok dydaktyki. 

Problematyka niezwykle ważna, szczególnie w obliczu postępującej zmiany kulturowej, obyczajowej, politycznej i prawnej, a także w świecie paradoksów, dysproporcji społecznych, płynnych rzeczywistości, sprzeczności i wielu prawd. Ta różnorodność, z jednej strony może być rozwojowa, z drugiej zamykająca drogę do ustalania uniwersalnych norm i punktów odniesienia. Uczestnicy konferencji podjęli jednak wyzwanie, by rozważać temat standardów w szeroko pojętej profilaktyce społecznej, profilaktyce zachowań ryzykownych, profilaktyce uzależnień i innych problemów, także w zakresie wychowania i resocjalizacji. Proponowali pewne punkty odniesienia dla praktyk edukacyjnych oraz postulowali, by naukowcy, teoretycy, pracownicy uczelni pedagogicznych wykazywali większe zainteresowanie tym, co dzieje się w polskiej szkole, na którą nakładane są coraz to większe obowiązki nie tylko kształcenia, ale też wychowania młodych ludzi oraz - co najbardziej dla szkół trudne - zapobiegania wszelkim ich problemom. Profilaktyka zachowań ryzykownych w oświacie funkcjonuje prawnie od 2002 roku, ale realnie niewiele jest szkół, które rzeczywiście stosują zalecenia legislacyjne zgodnie z wiedzą naukową. Ta idzie swoim torem, a praktyka swoim. Niewielu jest naukowców wspomagających szkoły w tworzeniu i realizacji szkolnych programów wychowania i profilaktyki. Dlatego nie można mieć żalu, iż instytucje oświaty, mimo zapisów prawnych, prowadzą działania intuicyjne, incydentalne, nieskuteczne i nieoparte na naukowych podstawach. 

W związku z powyższym, cykliczna konferencja profilaktyczna w Akademii Ignatianum, prócz celów naukowych, związanych z konkretnymi rokrocznie ustalanymi tematami, ma również ważny cel pragmatyczny: łączenia środowisk akademickich ze środowiskami pracowników szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Ta idea integracji była jedną z najważniejszych myśli podczas organizacji wszystkich czterech dotychczasowych spotkań, które odbyły się dzięki wysiłkowi pracowników Katedry Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji AIK oraz studentów z Koła Naukowego Resocialis. Należy zaznaczyć, że rozpoczęty w 2014 roku, w murach Akademii Ignatianum w Krakowie cykl konferencji, jest w założeniach swoistą platformą wymiany myśli, refleksji, nowatorskich dokonań naukowych i koncepcji dotyczących przede wszystkim profilaktyki społecznej. Konferencje mają na celu wypracowanie standardów merytorycznych i etycznych w myśleniu o profilaktyce jako o procesie edukacyjno-wychowawczym i jako o systemie, między innymi poprzez wspomniane konsolidowanie środowisk naukowców, nauczycieli, pracowników placówek wspomagających wychowanie oraz działaczy samorządowych, pozarządowych i społecznych. Jednym z celów spotkań jest także impuls dla inicjatyw lokalnych i ustawodawczych obejmujących systemowe działania profilaktyczne. Organizatorzy bowiem wychodzą z założenia, że spójny, wspólny przekaz oraz konsekwentne, jednomyślne działania dotyczące zapobiegania zachowaniom ryzykownym odniosą realny, pozytywny efekt w pracy z dziećmi i młodzieżą.